समृद्ध नेपाल र सुरक्षित भविश्यको सपना देखेका एन आर एन हरुले विभिन्न माध्यमबाट नेपालमा अर्बै रुपैया लगानी गरी सकेको छ । हाइड्रो पावर, बैंकिङ्गहरुमा लगानी भइरहेको छ जसले थोरै भने पनि नेपालमा रोजगारी को श्रृजना गरेको छ । तर मध्यपूर्वमा रहेका एन आर एन हरु यसमा सहभागी हुन नसक्नु या नगराइनु तितो यर्थात पनि हामी माझ मा छ । मध्यपूर्वमा कार्यरत प्रवासी नेपालीहरु आज पनि आफुलाई एन आर एन भन्न मन पराउदैनन् । जब की यस प्रकारको अन्तराष्ट्रिय संस्थाको सबै भन्दा जरुरी मध्यपूर्वमा बस्ने नेपालीहरुलाइ नै छ । अझ यस संघको दुबइ भेला २०११ ले अघि सारेको सामुहिक लगानीको अवधारणा त अरु महत्वपूर्ण छ । तर पनि यस बारेमा स्वयं संघका राष्टिय सम्मनवय परिषद ९ल्ऋऋ० कै पदाधिकारी यस धारणा र यसका दुरगामी फाइदाको बारेमा अनभिज्ञ छन् भन्दा पनि अनुपयुक्त हुदैन । यसका विविध कारणहरुछन् जसलाई न त आइसीसी नत एनसीसीका पदाधिकारीले ध्यान दिन सकेका छन् ।
एनआरएनको बारेमा गलत धारणा
हामी हरीयो पासपोर्ट बोकेर आएका हौं, हामी या त हरियो पासपोर्टमा नै स्वदेश फर्किन्छौं या बाकसमा । हामी करिब २० लाख नेपाली खाडीमा कार्यरत भए पनि नेपाल सरकारका कर्मचारी तथा युरोपेली एनआरएनहरुको हामीलाइ हेर्ने दृष्टिकोण नै फरक छ । त्यसैले मध्यपूर्वमा कार्यरत नेपालीहरु आफुलाई गैर आवसीय नेपाली नै मान्दैनन् । साथै यो संस्था धनीहरुको मात्र संस्था हो भन्ने भान पनि नराम्रो संग छाएको छ । तर यस प्रकारको गलत धारणा मेटाउने कहिं कतैबाट प्रयास सम्म भएको छैन । त्यसैले आज लगभग १ प्रतिशत जति मात्र मध्यपुर्वमा कार्यरत नेपालीहरु यस संघमा आबद्द भएका छन् । त्यसैले अब सुरक्षित वैदेशिक रोजगार र वैदेशिक रोजगारी सम्बन्धि मुद्दालाई प्रमुखरुपमा खाडीका एनसीसीहरु ले उठाउन पर्नेहुन्छ र नेपालको विमानस्थल देखि नै खाडीमुलुकमा काम गर्न जाने एनआरएनहरुलाइ सम्मान र अवसर प्रदान गर्ने अवसर बनाउन पर्ने हुन्छ । नत्र अहिलेको जति पनि सहभागिता रहनेछैन खाडी मुलुकबाट किनकी जुनकुराको जरुरी छैन त्यसमा लागिरहनु फगत समय र पैशाको बर्बादी मात्र हो भन्ने बुझाइ मध्यपुर्वका आम एनआरएनहरुमा पर्ने छ ।
युरोपेली एनआरएनहरुको प्रमुख माग दोहोरो नागरिकताको लागि स्थापना काल देखि नै खाडीका एनआरएनहरुले हरप्रकारले सहयोग गरेकै हुन् । अब खाडीमुलुकका एनआरएनहरुलाई पनि सहयोगको जरुरी छ तर सहयोगको नाममा केही आर्थिक सहयोग होइन सुरक्षित वैदेशीक रोजगारी र वैदेशिक रोजगारीको को सुरक्षित अवतरण एवं स्वरोजगार मुलक सामुहिक लगानीमा सहभागी गराउन पर्ने हुन्छ ।
सामुहिक लागानी
भर्खरै मात्र पनि १० अर्व एनआरएनले लगानी गर्ने सम्बन्धमा नेपाल सरकार संग छलफल हुनु अत्यन्त सकरात्मक कुरा हो । यस प्रकारको लगानीमा मध्यपूर्व तथा मलेसियाका एनआरएनहरुलाई कसरी सुनिश्चिता प्रदान गर्न सकिन्छ यस बारेमा छलफल र बहस अहिलेको आवश्यकता हो । यस प्रकारका छलफल र बहसका लागि मध्यपूर्व संयोजक, उपसंयोजक, एनसीसी अध्यक्षहरुले पहल गर्नु पर्ने हुन्छ । अन्यथा फेरी पनि मध्यपुर्वका एनआरएनहरु हात्तिको देखाउने दाँत मात्र हुनेछ र एनआरएनको बृहत सञ्जालमा बाँधिनबाट बञ्चित हुने छ ।
अर्वको लगानीको कुरा मात्र गर्दा मध्यपुर्वमा कार्यरत स्वाभिमानी नेपालीहरु हच्किनु स्वभाविक हो । किनकी अत्याधिक परिश्रम गरेर सुन्दर भविश्यको लागि बचाएको सानो रकमको लगानी कर्ताको के कस्तो हैसियत र अधिकार रहने हो अनुत्तरीत हुन्छ र अन्तराष्ट्रिय सम्मेलनमा भएको जस्तो भेदभाव यस प्रकारको सहभागितामा पनि हुने डरले मध्यपूर्व र मलेशिया जस्ता ठाउँमा का मगर्ने नेपालीहरुबात लगानी उठाउन असम्भव प्रायः हुन्छ । यसका लागि साना तथा मझौला परियोजना पत्ता लगाई लगानीको वातारण बनाउन पर्ने हुन्छ । अहिलेको खाडी मुलुकको अवस्था हेर्दा अबको ५–७ वर्षमा धेरै नेपालीहरु नेपाल फर्किन पर्ने देखिन्छ । त्यसैले पनि धेरै भन्दा धेरै यस प्रकारको परियोजना मध्यपुर्वबाट गर्न पर्ने हुन्छ जहाँ वैदेशिक रोजगारीको अन्त्य पछिको स्वरोजगार एवं सम्मान जनक जीवनको सुनिश्चिता रहोस् । यसै सम्बन्धमा एनसीसी कुवैतले पनि यसप्रकारको परियोजनाको संयोजन गर्न लाग्नु अत्यन्त हर्षको कुरा हो । अहिले कुवैत एनसीसी द्वारा अध्यन र छलफल भइरहेको आई टी र स्मार्ट कृषि सम्बन्धि परियोजनामा कुवैतका धेरै भन्दा धेरै कुवैत वासी नेपालीहरु सहभागी हुने कुरामा म आशावादी रहेको छु ।
सुरज मास्के
